Je luisteraar boeien en binden? Met storytelling lukt het.

Podcasts blijven populair. Denk jij er ook over om er eentje te beginnen? Hoe zorg je dan met het enorme aanbod van nu, dat je luisteraar de hele podcast afluistert? Dat het gesprek met je gast blijft boeien, je verhaal spannend blijft? Door storytelling in te zetten! En nu denk je misschien: is dat geen versleten term?
Wat ons betreft zeker niet. Het gaat om dat gevoel dat je hebt als je je boek niet weg kunt leggen. Of als je in de bios pas wegloopt als de hele aftiteling van de film voorbij is. Hoe zorg je dat jouw podcast net zo’n beleving wordt? In dit artikel een paar tricks uit boeken en films om jouw verhaal bij je luisteraar tussen de oren te krijgen.

Wat is storytelling?

Storytelling is een veelgehoorde term, maar wat betekent het eigenlijk? Laten we Wikipedia er eens op naslaan:

Er is sprake van storytelling als droge feiten verbonden worden door een dramatische lijn waardoor ze beter doordringen bij de ontvanger en langer onthouden worden.

Best een saaie omschrijving als je het ons vraagt. Maar het klopt natuurlijk wel. Je deelt geen informatie, je vertelt een verhaal. Zo raak je je luisteraar niet alleen in het hoofd, maar ook in het hart. Hij of zij onthoudt wat je te vertellen hebt veel beter. Storytelling brengt je verhaal tot leven. Als jij mensen in beweging wilt krijgen, enthousiast wilt maken of veranderen, heb je de sleutel te pakken.

Wat is een goed verhaal?

• De opening: als verteller neem je je publiek mee naar de beginsituatie. Je geeft een introductie: ‘Er was eens…’
• Motorisch moment: een gebeurtenis die zorgt voor een radicale verandering voor de situatie van de hoofdpersoon.
• Hier komt vervolgens actie op, er vinden vervolggebeurtenissen plaats.
• Deze gebeurtenissen monden uit in een climax: de hoofdgebeurtenis in het verhaal.
• In de afronding wordt het verhaal mooi rond gemaakt, zodat het een duidelijk eindpunt heeft.

In een klassiek verhaal is de hoofdpersoon aan het einde voor altijd veranderd.
Bijvoorbeeld in zijn karakter, of omdat zijn leven anders is geworden.

Nu denk je misschien: dit werkt alleen zo voor fictieve podcasts. Toch kun je deze formule ook toepassen op een zakelijke, educatieve of informatieve podcast. Natuurlijk moet dan wat je wilt vertellen wel passen bij het doel van de organisatie waar je de podcast voor maakt. Maar ook dan doe je er goed aan authentieke verhalen te laten vertellen door echte mensen die een ontwikkeling doormaken. En die herkenbaar zijn voor je luisteraar. Zakelijk storytelling-expert Vincent Mirck legt het zo uit:

Zakelijke storytelling is het woord geven aan het voorbeeld. Dus niet zeggen dat je iets goed doet, maar laten zien dat je ergens mee bezig bent. ‘Show don’t tell’.

Hoe pas je storytelling toe bij het maken van een podcast?

Hoe je start met het gebruiken van storytelling in je podcasts, begint natuurlijk met de vraag: hoe begin je met het schrijven van een goed verhaal? Daarbij kun je gebruik maken van de 5 w’s die journalisten en communicatieprofessionals toepassen als ze aan een verhaal beginnen. Formuleer voor je begint met het schrijven van een verhaal de volgende 5 w’s: wie, wat, waar, wanneer, waarom. En daar kun je de h van hoe nog aan toevoegen trouwens.

Gebruik literaire technieken

En nu we toch bij verhalenmakers de kunst afkijken; schrijver én podcastmaker Corinne Heyrman legde in een workshop tijdens het  Podcast-festival uit, hoe je het verhaal in je podcast beter kunt vertellen met behulp van literaire technieken:

• Monoloog: Laat in de podcast alleen de geïnterviewde aan het woord. Dit realiseer je door in de montage de interviewer eruit te editen, maar ook door tijdens je interview al op een bepaalde manier vragen te stellen. Met deze vorm komt de verteller veel meer bij de luisteraar binnen. En door de montage heb je ook de mogelijkheid om het verhaal krachtig en gestructureerd te vertellen.
• Dialoog. Dit is de meest voorkomende vorm in gesproken podcasts. Interviewer en geïnterviewde komen allebei aan het woord; het is niet zozeer een verhaal, maar een authentiek gesprek.
• Voice over. In deze vorm voeg je een tweede perspectief toe aan het interview; als voice over vul je de monoloog aan. Zo kun je het verhaal achteraf sturen, inkorten of meer spanning geven.
• Muziekgebruik. Strikt genomen geen literaire techniek, maar wel eentje die sfeer en context geeft en het verhaal versterkt. Een beproefde manier om je luisteraar te vangen.
• Sound design (of: geluidsdecor). Net als met muziek laat je met geluidseffecten of locatie-geluiden de luisteraar een specifieke plek of situatie laten beleven alsof je erbij bent.

Maar dat is toch hartstikke veel werk?

Een veelgehoorde opmerking wanneer we mensen vertellen over de kracht van storytelling en literaire technieken in podcasts. En ja, natuurlijk is het makkelijker om gewoon je recorder aan te zetten, drie kwartier met je gast(en) te kletsen en dat online te zetten. Maar de vraag is of dan je luisteraars die drie kwartier wel afluisteren.

Sterker nog, in de eerste minuut haken veel mensen al af. Daarom is het slim om te werken met elementen die gegarandeerd spanning brengen, die zorgen voor herkenbaarheid, beleving. Zodat je echt contact maakt met je luisteraars, dwars door die koptelefoon heen. Daar doe je het tenslotte toch voor?

En wees gerust, je hoeft niet meteen de nieuwe Brand in het Landhuis of Sara’s Mysteries te maken, podcasts waar heel veel tijd is gaan zitten in het overbrengen in het verhaal. Luister eens naar de podcast GroeiGesprekken over de arbeidsmarkt die we voor Skillz-up hebben gemaakt. Deze podcast nemen we op als interview, waarna we in de montage de beste passages selecteren, een voice-over erbij opnemen en muziek en bescheiden sound design toevoegen. Een ‘lean and mean’-aanpak voor het toepassen van storytelling in een podcast. 

Cliffhanger…

Storytelling, daar valt nog veel méér over te vertellen; zoals over spannende interviews, verrassende verteltechnieken en persoonlijke verhalen. Abonneer je op onze nieuwsbrief en je mist geen clou meer.
Wil je meteen aan de slag met storytelling in je podcast, maar weet je niet goed hoe je beginnen? Dan helpen we je graag om nóg beter bij je luisteraar tussen de oren te komen!